İlimle irtibatını ömür boyu sürdürmeyi hedefleyen öğrencilere hitap eden Fatih Sahn-ı Semân Eğitim ve Araştırma Merkezi’nin Lisans Destek Programı (LİDEP), katılımcılarının bir yandan İslami ilimlerde ve İslam medeniyeti hakkında daha kapsamlı bir alt yapıya sahip olmalarını, diğer yandan modern toplumsal disiplinleri ve çağdaş dünyayı anlamalarına yardımcı olacak donanımları kazanmalarını hedefleyen uzun vadeli bir akademik destek programıdır.
İlahiyat-İslami İlimler ve Sosyal-Beşeri Bilimler alanlarındaki lisans programlarında öğrenim görenlere yönelik olan program, katılımcılarının bu alanlarda akademik bilgi ve kabiliyetlerini geliştirmelerine ve geniş entelektüel ilgilere sahip olmalarına yardımcı olmak üzere hazırlanmıştır.
LİDEP, katılımcılarının ilk adımdan itibaren kendilerini ifade etmelerini, üretmelerini ve lisans program müfredatı çerçevesinde edindikleri bilgi ve kabiliyetlerini geliştirmelerini teşvik edici şekilde tasarlanmıştır. Formel öğretim programlarındaki kazanımları dışlamayan LİDEP programı, öğrencilerinin İstanbul’un zengin imkanlarını değerlendirmesini teşvik eden ve kendi sunduğu programlarla yetinmemesini isteyen bir anlayışa sahiptir.
Katılımcılarının İngilizce ve Arapçayı rahatlıkla kullanabilmesi için gerekli imkân ve destekleri sunan program, onların akademik çalışmalar yapabilmek için gerekli formasyona sahip, sosyal bilimlere bütüncül, derinlikli ve disiplinler arası bakabilen, İslâmi ilimlerin klasik metinleriyle hemhal ve ilimle ilişkilerini ömür boyu sürdürecek kişiler olmaları yolunda alternatif müfredatlar geliştirmektedir.
LİDEP Güz, Bahar ve Yaz olmak üzere 3 ayrı dönemde eğitim vermektedir. Güz ve Bahar dönemlerinde 13’er hafta olmak üzere hafta içi iki akşam ve Cumartesi yapılan oturumlarda müfredatta yer alan seminerler sunulmaktadır. Yaz döneminde yapılan yoğun kamp programı ise hem sene içerisindeki derslerin ikmal edilmesini hem de öğrencilerin uygulamalı seminer, tahlil ve yazı dersleri ile daha aktif katılım sağladıkları bir dönem geçirmelerini sağlamaktadır.
Bütün sınıflarda her dönem toplamda 30’dan fazla farklı seminer haftalık olarak gerçekleştirilmektedir. Sene içinde ve yaz programında atölyeler, konferanslar, sportif aktiviteler, şehir içi ve dışı gezilerle öğrencilerin ilmi faaliyetlerin yanında sosyal ve kültürel aktivitelere katılmaları sağlanmaktadır. LİDEP programı öğrencilerinin ilmi ve entelektüel gelişiminde akademik danışmanlık imkânı sunmakta, ayrıca onların örnek birer ilim talibi olmaları yönünde gayret sarf etmektedir.
2018 yılında Fatih Sahn-ı Semân Medresesi bünyesinde lisans öğrencilerine kapılarını açan program, her eğitim-öğretim yılının başında önceden ilan edilen başvuru takvimi içerisinde yeni katılımcılarını kabul etmektedir. Lisans Destek Programı kapsamında 5 ayrı sınıfta yaklaşık 100 öğrenciye eğitim verilmektedir. Programa dahil olan katılımcılara başarılarına göre yurt, burs, İngilizce dil eğitimi ve yurt dışı Arapça dil eğitimi imkanları da sunulmaktadır.
LİDEP MÜFREDATINA GENEL BİR BAKIŞ
LİDEP müfredatı iki temel kısımdan oluşmaktadır:
Program kapsamında İslami ilimler dersleri ve modern dünya bilgisi dersleri belirli bir insicam ve gelişim içerisinde bir arada verilmektedir.
Osmanlı eğitim tecrübesinin izlerini taşıyan LİDEP İslami ilimler dersleri, klasik İslami ilimlerin tedrisine uygun olarak hem alet ilimlerini hem de şer’i ilimleri kapsamaktadır.
Alet ilimleri, şer'î ilimlere araç kabul edilen dil ve mantık ilimleridir. Klasik medrese eğitimi güçlü bir dil ve mantık örgüsü üzerine kuruludur. Kelam, fıkıh, tefsir, hadis ve usûl ilimlerine ait metinler, bu örgüye göre telif edilmiş olduğundan alet ilimlerinde mahâret kazanmadan bu metinlere nüfuz etmek neredeyse imkansızdır. Bu bakımdan programın ilk aşamalarında ağırlıklı olarak Sarf, Nahiv, Belağat, Mantık, Vaz' ve Münazara ilimlerine yer vererek öğrencilere alet ilimlerinde sağlam bir temel kazandırma hedefi gözetilmiştir. Bunlara ilaveten Pratik Arapça alanında yeterli donanıma sahip olmaları için buna yönelik özel dersler ve yurt dışı dil eğitimi müfredata dahil edilmiştir.
Şer'î ilimler, dinî eğitimin amaç ve esasını oluşturan ilimlerdir. Bunlar;
Modern Dünya Bilgisi kısmını oluşturan müfredatın temel amacı, katılımcıların içinde yaşadıkları dünyanın temel dinamiklerini, bu dünyaya kendine özgü karakterini veren maddi ve manevi yapıların oluşumunu ve işleyişini tarihsel, sosyolojik ve felsefi derinliği içerisinde kavrayarak sahih bir hâl idrakine sahip olmalarını sağlamaktır. Böyle bir hâl idraki, katılımcıların elde ettikleri İslami İlimler birikimini çağdaş dünyanın problemlerini aşma istikametinde işlevsel hale getirebilmesi için vazgeçilmez önemdedir. Modern Dünya Bilgisi müfredatı, bu amaca yönelik olarak aşağıdaki beş temel alana dair başlangıç düzeyinin ötesinde kapsamlı ve derinlikli bir bilgi ve kavrayışa sahip olmanın zarureti göz önüne alınarak hazırlanmıştır:
Çağdaş İslam Dünyası alanında İslam ülkelerinin ve toplumlarının 19. yüzyılın başlarından günümüze kadar geçirdiği siyasi, ekonomik ve sosyo-kültürel dönüşümleri bütünlüklü bir şekilde ve disiplinler arası bir bakışla ele alan seminerler yer almaktadır. İslam dünyasının günümüzde içinde bulunduğu şartları, problemleri ve imkanlarıyla en doğru şekilde değerlendirebilmek için elzem olan bu seminerler, katılımcılarına kendilerine bir istikbal perspektifi oluşturabilmeleri için gerekli olan mâzi ve hâl idrakini kazandırmayı hedeflemektedir.
Çağdaş Batı Dünyası alanında katılımcıların günümüz Batı dünyasının tarihsel ve güncel tecrübesini ana hatlarıyla kavraması ve ilgili literatüre aşinalık kazanmasını hedefleyen seminerler yer almaktadır. Bu amaca yönelik olarak Batı dünyasının mevcut oluşumunun esaslarını teşkil eden tarihsel süreçler, siyasi ve sosyal kurumlar ve bunlara dair geliştirilen kavramlar ve meseleler akademik literatürden yoğun okumaların yanı sıra edebi ve görsel sanatların verimlerinden de istifade ederek işlenmektedir. Ayrıca gerek seminerlerde gerek derslere entegre olarak tasarlanan müzakereler ve atölye çalışmalarında katılımcıların hocalarla etkileşimine dayalı bir yöntem takip edilerek katılımcıların edindikleri bilgileri tahlile ve tenkide tabi tutarak yeniden üretebilme kabiliyetleri geliştirilmeye çalışılmaktadır.
Çağdaş İslam Düşüncesi alanı, İslam dünyasının çeşitli kültür havzalarından Müslümanların modernite ile karşılaşmalarının muhtelif veçhelerini meseleleştiren, önemli mütefekkirlerin temsil gücü yüksek eserlerinin okunup tartışılacağı bir seminer dizisinden oluşmaktadır. Bu seminerlerin temel hedefi, sadece birtakım metinlerin okunmasının ötesine geçerek, katılımcıların İslami İlimler ve Modern Dünya Bilgisi çerçevesinde edindikleri birikim vasıtasıyla Çağdaş İslam Düşüncesi ile sahici ve kalıcı bir ilişki kurmalarını sağlamaktır. Böyle bir seminer planlamasıyla Müslümanların çağdaş dünyadaki temel meselelerinin Sahn-ı Seman’daki eğitim süreci boyunca sürekli olarak katılımcıların gündeminde tutulması hedeflenmektedir.
Çağdaş Batı Düşüncesinin Temelleri alanı, felsefeden siyaset bilimine, ekonomiden sosyolojiye, tarihten edebiyata modern dönemde Batı düşüncesinin paradigmatik eserlerini üreterek çağdaş felsefi akımların ve sosyal bilimlerin temellerini atmış, bu alanlardaki disiplinlerin mevzu ve meselelerinin şekillenmesinde belirleyici etkiye sahip olmuş kurucu isimlerin düşüncelerine odaklanan seminerlerden oluşmaktadır. Bu alandaki seminerlerin temel hedefi, katılımcılara çağdaş Batı düşüncesinin mahiyeti, gayesi, mevzu ve mesailine dair iyi temellendirilmiş başlangıç noktaları sunarak bu alanda daha ileri okumalar ve araştırmalar yapabilecek bir birikim ve kabiliyet kazandırmaktır.
Modern Dünyada Bilim alanı ise içerdiği seminerler açısından diğer temel alanlar kadar kapsamlı olmasa da günümüzde bilimle iştigal etmeye ve bilimsel bilgi üretmeye talip olan her insan için kritik önemde olan ve üzerine derinlemesine düşünülmesi gereken meseleleri kendisine konu edinen, “Bilim Tarihi ve Felsefesi” ve “Bilimin Sosyal Organizasyonu” üst başlıklarını taşıyan iki seminerden oluşmaktadır. Bu seminerler, içinde yaşadığımız dünyada bilimin mahiyeti, bilim yapmanın anlamı, bilimin sosyal organizasyonu ve işlevleri, modern bilimin zihinsel ve kurumsal yapılarının tarihsel oluşum süreçleri gibi çeşitli meseleleri işleyerek katılımcılara genç bilim adamı adayları olarak bu meseleler etrafında kendilerini muhasebe etme imkânı sunmayı hedeflemektedir.